05.03.2024

ABD: Tunus’taki demokratik süreçle ilgili endişeliyiz

  • ABD Tunus Büyükelçiliği, ABD heyetinin Tunus ziyareti sonrasında demokratik süreçten endişe duyduğunu açıkladı.

ABD Kongre heyeti, Tunus’taki demokratik süreçle ilgili endişelerini ifade ederek, yaklaşan Meclis seçimlerine katılımı artıracak bir seçim yasasının kabul edilmesi çağrısında bulundu.

ABD’nin Tunus Büyükelçiliğinden yapılan açıklamaya göre, ABD heyeti, dün başlayan ve bugün sona eren Tunus ziyareti kapsamında Cumhurbaşkanı Kays Said ve bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya geldi.

Görüşmelerde, Tunus’un demokratik gidişatına yönelik endişelerini dile getiren heyet üyeleri, “yaklaşan Meclis seçimlerine mümkün olan en geniş katılımı sağlayacak kapsayıcı bir seçim yasasının en kısa sürede kabul edilmesi” çağrısında bulundu.

ABD Kongre Heyeti üyeleri, Tunus halkının ihtiyaçlarına cevap veren, hesap verebilir, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygılı, ülkenin ekonomik geleceğini ön planda tutan, şeffaf ve demokratik bir hükümet isteğiyle ülkedeki demokratik güçleri desteklediklerini ifade etti.

Heyet üyeleri ayrıca Tunus halkının demokratik sisteme olan güveninin yeniden tesis edilmesi için bağımsız yargının ve aktif Meclisin önemini vurguladı.

Tunus Cumhurbaşkanı Said, dün Kartaca Sarayı’nda ABD Kongre heyetiyle gerçekleştirdiği görüşmede, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Tunus’taki referandum sürecini eleştiren açıklamalarına işaret ederek, “Son dönemde bazı (ABD’li) yetkililerin Tunus ile ilgili açıklamaları hiçbir şekilde kabul edilemez.” ifadesini kullanmıştı.

REFERANDUM SÜRECİ

ABD Dışişleri Bakanı Blinken, 28 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Tunus’ta düzenlenen 25 Temmuz anayasa referandumu sonuçlarını değerlendirmiş ve şu ifadeleri kullanmıştı:

“Tunus’ta 25 Temmuz’da yapılan anayasa referandumuna düşük seçmen katılımı damgasını vurdu. Birçok Tunuslu tarafından, yeni anayasa taslağının hazırlanma sürecinin, gerçek tartışmaların kapsamını sınırladığına ve yeni anayasanın, Tunus’un demokrasisini zayıflatabileceği ve insan haklarıyla temel özgürlüklere saygıyı aşındırabileceğine dair endişelerini paylaşıyoruz.”

Tunus, Blinken’ın söz konusu açıklamasından sonra 30 Temmuz’da ABD Maslahatgüzarı Franceschi’yi Dışişleri Bakanlığına çağırmış ve ardından yapılan açıklamada ABD’nin tutumuna ilişkin “İçişlerimize yapılan kabul edilemez bir müdahaledir.” denilmişti.

SİYASİ KRİZ

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 25 Temmuz 2021’de Meclisin çalışmalarını askıya alarak milletvekili dokunulmazlıklarını kaldırmış, 22 Eylül 2021’de yeni kararnamelerle yetkilerini genişleterek yürütme organını tamamen kendisine bağlamıştı.

Said, 13 Aralık 2021’de açıkladığı “siyasi krizden çıkışın yol haritası” ile ülkede 25 Temmuz 2022’de anayasa değişikliği referandumuna, 17 Aralık 2022’de ise erken genel seçime gidileceğini ve o zamana kadar Meclisin kapalı kalacağını bildirmişti.

YENİ ANAYASA

Tunus Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Faruk Buasker, 26 Temmuz’da referandum ön sonuçlarını açıkladığı basın toplantısında, “Referanduma katılan 2 milyon 630 bin 94 seçmenin yüzde 94,6’sı ‘evet’ oyu kullandı. Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu, Tunus Cumhuriyeti için yeni anayasa taslağının kabul edildiğini ilan ediyor.” ifadelerini kullanmıştı.

Kayıtlı seçmen sayısının 9 milyon 278 bin 541 olduğunu belirten Buasker, referanduma katılımın yüzde 30,5 olarak gerçekleştiğini duyurmuştu.

Tunus Cumhurbaşkanı Said, 17 Ağustos’taki açıklamasında 25 Temmuz’daki referandumla kabul edilen yeni anayasanın yürürlüğe girdiğini bildirmişti.