Microsoft’un “kuantum süper bilgisayarı” yüzlerce yıllık bilimsel keşifleri sadece birkaç yıla sıkıştırmayı hedefliyor
Araştırmacıların yeni nesil makinelerin gelecek iki yıl içinde standart bilgisayarlardan daha iyi performans gösterebileceğini söylemesinin ardından Microsoft, bir kuantum süper bilgisayar üretmeyi planladığını açıkladı.
Kuantum bilgisayarlar günümüzün önde gelen süper bilgisayarlarından onlarca kat daha güçlü olma potansiyeline sahip fakat pratik görevlerde rekabet etmekte bugüne kadar başarısızlığa uğradılar.
IBM’deki kuantum bilişim araştırmacılarının yakın zamanda gerçekleştirdiği bir performans karşılaştırma deneyi bu makinelerin yakında “klasik bilgisayarların zorlanacağı ölçekte” işe yarar hesaplamalar yaparak muazzam sayıda uygulamanın önünü açacağını gösteriyor.
Kuantum bilişim girişimi Algorithmiq’in CEO’su Sabrina Maniscalco, bu ay araştırmayı yayımlayan bilimsel dergi Nature’a şöyle dedi:
Bu makineler yolda.
Microsoft, birkaç yıllık araştırma ve yüz milyonlarca dolarlık kuantum bilgisayar teknolojisi yatırımının ardından çarşamba günü ilk “kuantum süper bilgisayarını” üretmeye yönelik yol haritasını açıkladı.
Kuantum bilgisayarlar, dijital verileri depolamak ve aktarmak için kullanılan geleneksel bitleri (“birler” ve “sıfırlar”), aynı anda iki durumda var olmayı sağlayan ve süperpozisyon diye bilinen bir kuantum fenomenini kullanan, kübit adı verilen kuantum bitleriyle değiştirerek çalışıyor.
Bu, aynı anda hem “bir” hem de “sıfır” işlevi görebilecekleri ve böylece eklenen her kübitin onları geleneksel benzerlerinden katlanarak daha güçlü hale getireceği anlamına geliyor.
Microsoft, çarşamba günü Physical Review B adlı bilimsel dergide anlatılan ve bir kuantum süper bilgisayarda büyük ölçekte çalışabilecek kadar istikrarlı olan yeni bir kübit türü tasarlayarak kendi atılımını gerçekleştirdiğini açıkladı.
Kuantum süper bilgisayarı, saniyede bir milyon kuantum işlemi gerçekleştirebilen bilgisayar diye tanımlayan Microsoft, yapımının gelecek 10 yıl içinde tamamlanacağını iddia ediyor.
Şirket, yol haritasını detaylarının paylaşıldığı bir blog yazısında “Microsoft, güvenilir ve pratik bir kuantum süper bilgisayar üretme yolunda ilk dönüm noktasına ulaştı” diye yazdı.
Bugün, kuantum süper bilgisayar tasarlama ve nihayetinde, gezegenimizin karşı karşıya kaldığı en zor sorunların çoğunu çözmeleri yönünde bilim insanlarını güçlendirme yolculuğumuzda önemli bir ana işaret ediyor.
Microsoft CEO’su Satya Nadella, şirketin “kimya ve malzeme biliminin gelecek 250 yılını gelecek 25 yıla sıkıştırmayı” amaçladığını söyledi.
IBM ve Microsoft’un bu duyuruları, kuantum bilişim alanında son yıllarda yapılan birkaç büyük atılımı takip ediyor.
2019’da Google’daki bilim insanları, dünyanın en güçlü süper bilgisayarının 10 bin yılda çözebileceği bir problemi, şirketin Sycamore kuantum bilgisayarının 200 saniyede çözebilmesiyle kuantum üstünlüğü diye bilinen şeyi başardıklarını duyurmuştu.
Daha sonra bu dönüm noktasına, kuantum bilgisayarları dünyanın en güçlü süper bilgisayarından yaklaşık 100 trilyon kat daha hızlı hesaplama yapabilen Çin’deki araştırmacılar da ulaşmıştı.
Etkileyici olsa da ne Çin’in makinesinin ne de Google’ın Sycamore’unun pratik kullanımı yoktu.
Google’ın 2019’daki dönüm noktasının arkasındaki araştırmacılardan biri olan John Martinis, son haberlerin kendisini “bunun diğer sistemlerde ve daha karmaşık algoritmalarda çalışacağına dair iyimser” hissettirdiğini söylüyor.