Rusya Federasyonu Ekonomik Politika Konseyi Başkan Yardımcısı Ivan Abramov, Rus petrolüne tavan fiyat getirilmesinin dünya genelinde akaryakıt fiyatlarında krize yol açacağını ve bunun Avrupa için korkunç sonuçları olacağını söyledi.
Abramov, “Böyle bir kararın sonuçları açık: talep patlamasına, tedarik zincirlerinin aksamasına ve dünya çapında akaryakıt fiyatlarının krizine yol açacak.” dedi. Abramov bunun Avrupa için korkunç sonuçları olacağını da sözlerine ekledi.
Yaptırımların Rus petrol ticaretine etkisine de dikkati çeken Energy Intelligence Group Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere, “Rusya AB üyesi olmayan alıcılara artık daha fazla petrol satmakta zorlanacak. Bu, günlük yaklaşık 7,5 milyon varil ham petrol ve petrol ürünü ihracatının bir kısmının 2023’te tehlikeye girebileceği anlamına geliyor. Energy Intelligence, AB ham petrol yasağının 5 Aralık’ta yürürlüğe girmesinden sonra, günlük 1,1 milyon varil Rus petrolünün küresel olarak alıcı bulamayacağını tahmin ediyor. Piyasa tahminleri de bu yönde” bilgisini paylaştı.
Mathonniere, şimdiye kadar yalnızca Çin, Hindistan ve Türkiye’nin indirimli Rus ham petrolü alımlarını büyük ölçüde artırdığını ve böylece Rusya’nın en büyük alıcıları haline geldiğini söyledi.
AB yaptırımlarının Rus ham petrol ticaret rotalarında kaymalara sebep olacağının da altını çizen Mathonniere, Türkiye, Hindistan ve Çin gibi alternatif alıcıların daha ne kadar Rus ham petrolü alabileceği konusunun belirsizliğini koruduğunu ifade etti.
AB’NİN TAVAN FİYAT KARARI
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaşmıştı.
AB Dönem Başkanı Çekya’nın resmi sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, üye ülke temsilcilerinin Rus petrolüne tavan fiyat getirilmesinde uzlaştıkları belirtildi.
“Büyükelçiler, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole tavan fiyat konusunda bir anlaşmaya vardılar” ifadesi kullanılan paylaşımda, kararın AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanmasının ardından yürürlüğe gireceğine işaret edildi.
G7 ve AB ülkeleri, Rus petrolüne tavan fiyat uygulanması için görüşmeler yapıyordu.
G7, geçen hafta Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına tavan fiyatının 65 ila 70 dolar olarak belirlenmesini teklif etmişti.
AB içinde başta Polonya, Litvanya ve Estonya çok daha düşük seviyelerde tavan fiyat belirlenmesi için çalışmalar yürütüyor ve oybirliği gereken kararın alınmasını engelliyordu.
Rus petrol taşımacılığında önemli rol oynayan ve ciddi gelir sağlayan Yunanistan, Malta ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ise tavan fiyatın daha yüksek seviyelerde belirlenmesini istiyordu.
AB Komisyonu, üye ülkeler arasındaki müzakerelerde uzlaşı sağlamak üzere Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrolün variline 60 dolar tavan fiyat uygulanmasını teklif etmişti.
Ayrıca, Rus petrolüne 60 dolar tavan fiyata ilave olarak yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu olacak. Mekanizma, Rus petrolüne tavan fiyatın dünya piyasası fiyatlarının yüzde 5 altında tutulmasını sağlayacak.
Rus petrolüne uygulanan tavan fiyat 2 ayda bir yeniden değerlendirecek.
Tavan fiyat uygulamasının, AB’nin Rusya’dan deniz yoluyla ham petrol tedarikinin kesilmesine yönelik kararının devreye alınacağı 5 Aralık’ta yürürlüğe girmesi bekleniyor.